แม่น้ำโขง

รายงานชุดพิเศษ: สายน้ำที่ปนเปื้อน: จากทองคำถึง “แร่หายาก”, เหมืองแร่ในเมียนมากำลังก่อมลพิษข้ามพรมแดนบนสายน้ำโขงและสาขา

การทำเหมืองที่ไร้การควบคุมในประเทศเมียนมากำลังขยายตัวอย่างไม่หยุดยั้ง และสร้างมลพิษให้กับแม่น้ำโขงและแม่น้ำสาขา ซึ่งรวมถึงสายน้ำสำคัญของชาวบ้านทางตอนเหนือ ไม่ว่าจะเป็นแม่น้ำกกและแม่น้ำสาย-รวก โดยไม่มีใครรู้ว่าจะจัดการกับสารพิษข้ามพรมแดนที่เป็นผลิตผลจากความต้องการแร่ล้ำค่าระดับโลกนี้อย่างไร พระมหานิคม พระเถระอาวุโสผู้เป็นที่เคารพนับถือชองชาวบ้านท่าตอน เคยต่อสู้กับแผ่นดินถิ่นเกิดของตัวเองเพราะประเทศไทยไม่เคยยอมรับในสัญชาติของท่านตั้งแต่แรกเกิด  เนื่องจากตำบลท่าตอน อำเภอแม่อาย จังหวัดเชียงใหม่ ที่ท่านเกิดและเติบโตมา เป็นพื้นที่ชายแดนห่างไกลติดกับประเทศเมียนมา ชาวบ้านจากหลากหลายเชื้อชาติของที่นี่ จึงมักถูกเข้าใจผิดว่าเป็นพลเมืองของประเทศเพื่อนบ้าน

“เสียงจากภาพ” (Photovoice) โดยสามัญชนคนธรรมดาริมแม่น้ำโขง

ชุมชนริมแม่น้ำโขงที่กำลังจะได้รับผลกระทบจากการพัฒนาโครงการเขื่อนขนาดใหญ่บนแม่น้ำโขง กำลังประยุกต์ใช้เครื่องมือวิจัย “เสียงจากภาพ” เพื่อถ่ายทอดมุมมอง ตัวตน อัตลักษณ์​ โลกทัศน์ อารมณ์ความรู้สึก จินตนาการ ความเป็นอยู่ ความต้องการ และความใฝ่ฝัน ผ่านภาพและเรื่องเล่าเกี่ยวกับภาพที่ผลิตสร้างขึ้น เพื่อใช้ในการสื่อสารกับผู้มีอำนาจและมุ่งหวังการเปลี่ยนแปลงในอนาคต “เสียงจากภาพ”

ฉันคือแม่น้ำโขง… ชดเชยและเยียวยาความสูญเสียของฉันได้ไหม?

รองศาสตราจารย์ ดร. กนกวรรณ มะโนรมย์ ผู้อำนวยการศูนย์วิจัยสังคมอนุภูมิภาคลุ่มแม่น้ำโขง คณะศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี เสนอให้มีการชดเชยและเยียวยาความสูญเสียของแม่น้ำโขงและของผู้คนที่พึ่งพาอาศัยแม่น้ำสายนี้ ผ่านงานเขียนเชิงอุปมาอุปไมยให้สายน้ำมีชีวิตและส่งเสียงเรียกร้องการชดเชยและเยียวยาด้วยตัวเองอีกครั้ง (Metaphorical approach) การดำรงอยู่ของฉัน… แม่น้ำโขง… ร่างกายของฉันทอดยาวกว่า 4,000

“เขื่อน” ความป่วยไข้ และความตายอย่างช้าๆ ของระบบนิเวศแม่น้ำโขง

ณ “เก้าพันโบก” บริเวณบ้านกุ่มและบ้านตามุย ตำบลห้วยไผ่ อำเภอโขงเจียม ซึ่งห่างจากจุดที่คาดว่าจะสร้างเขื่อนบ้านกุ่มราวๆ 10 กิโลเมตร ความป่วยไข้และความตายของระบบนิเวศแม่น้ำโขงอาจปรากฏต่อสายตาขึ้นอีกครั้งหากมีการก่อสร้างโครงการเขื่อนบ้านกุ่มที่มีกำลังการผลิตติดตั้งถึงกว่า 1,782 เมกกะวัตต์ รองศาสตราจารย์ ดร.กนกวรรณ มะโนรมย์ ผู้อำนวยการศูนย์วิจัยสังคมอนุภาคแม่น้ำโขง